periskop nedir, kullanım alanları nelerdir ?

    Basit bir periskop, iki yansıtıcı ayna veya prizmadan oluşan optik bir alettir. Üstteki ilk ayna cisimden gelen ışıkları doksan derece kırarak aşağıya doğru yansıtır. Alttaki ikinci ayna ise bu yansıyan ışıkları tekrar doksan derece kırarak göze iletir. (Boru çapı küçüldükçe görüş açısı küçülür.) Ayrıca mercekler ilave edilerek, periskoba teleskobik özellik de verilir.

    Periskopun ince ve uzun olması istenir ancak periskop boyunu uzatmak için de ara mercekler kullanılır. Boy uzayıp çap daraldıkça ışık kaybı artar.

    Periskop, deniz ve kara savaşlarında, harekatı kolaylaştırmak maksadıyla kullanılan, emniyetli mesafelerden hedefi görünmeden incelemeye yarayan optik bir alet. Teknisyenler, nükleer araştırmaları da tehlikeli bölgeye yaklaşmadan periskopla gözler. Periskopun en çok kullanıldığı saha denizaltılardır.

    Periskopta iki yansıtıcı ayna veya prizma bulunur. Birinci ayna hedeften gelen ışıkları doksan derece kırarak aşağı doğru yansıtır. İkincisiyse bu gelen ışıkları tekrar doksan derece kırarak yatay yönde göze iletir. Periskobun bu özelliği teleskop yapı ile güçlendirilir. Periskop, mercekler yardımı ile hedefi yaklaştırma, büyütme özelliği kazanır.

    Periskop, prensip olarak ters ve doğru yerleştirilmiş iki dürbünün bir tüp içine yerleştirilmesinden ibarettir. Ters dürbünde cisimler olduğundan daha küçük görülmesine rağmen görüş açısı çok büyüktür. Ters dürbünle genişletilmiş görüş sahası doğru dürbünle tekrar büyütülüp yaklaştırılarak gözlenir. Bu duruma göre görüntüyü büyütmek için üst (ters) dürbün görüntüsünün küçültülmesi; alt (doğru) dürbün görüntüsünün ise büyütülmesi gerekir. Bu işlemler periskop kafasına monte edilmiş kolların elle döndürülmesiyle yapılır.

Gerekli düzenlemeleri yapılmış bir periskoptan bakan bir gözlemci baktığı yerdeki şekilleri büyük veya daha ayrıntılı bir şekilde görmesi mümkün olur.




Şekilde görüldüğü gibi düz aynalar birbirine paralel konulur ve ışığın yansımasıyla diğer uç gözükür: